De Oostelijke Eilanden Buurtcamping

Op de kaart

Amsterdam

Campussen

Placemaking

Team

Selenay

Student Interdisciplinaire Sociale Wetenschappen

Gina

Student Interdisciplinaire Sociale Wetenschappen

Jette

Student Interdisciplinaire Sociale Wetenschappen

Emma

Student Interdisciplinaire Sociale Wetenschappen

Viktoras

Student Interdisciplinaire Sociale Wetenschappen

Het vraagstuk

'Hoe kan de sociale verbinding tussen het Marineterrein en de bewoners van de Oostelijke Eilanden (onderling), een positief effect hebben op de sociale problematiek en de ontwikkeling van het gebied?'

In opdracht van de gemeente Amsterdam zijn wij, in samenwerking met buurtbewoners en verschillende belangengroepen, met het bovenstaande vraagstuk aan de slag gegaan. De Oostelijke Eilanden bestaan uit de drie losse eilanden Kattenburg, Wittenburg en Oostenburg, als ook het aanliggende Marineterrein. Hoewel deze drie eilanden worden beschouwd als één buurt, bestaan er tussen de eilanden onderling grote verschillen. Terwijl Oostenburg een langzame, maar zekere gentrificatie ondergaat, brengt de socio-economische, culturele en maatschappelijke diversiteit in Wittenburg en Kattenburg naast karakter, ook criminaliteit met zich mee. Binnen dit vraagstuk functioneert het Marineterrein als verbindende factor: door verbondenheid tussen deze plek en de buurtbewoners te stimuleren, kan de sociale verbondenheid tussen buurtbewoners onderling worden versterkt en de sociale problematiek verlaagd.

Het gebied

Het gebied van de Oostelijke Eilanden bestaat uit drie eilanden: Oostenburg, Wittenburg en Kattenburg. Het Marineterrein maakt deel uit van het eiland Kattenburg en wordt daarom geschaard onder de Oostelijke Eilanden. Het Marineterrein is in 2011 vanuit de Koninklijke Marine overgedragen aan het Rijk en de gemeente Amsterdam; met deze overdracht verloor het terrein zijn oude bestemming en diende een nieuwe, tijdelijke invulling te worden gezocht. Hierbij was, en is het nog steeds, van belang dat het gebied een publiek terrein moet vormen waar elementen als innovatie, het oplossen van maatschappelijke vraagstukken en kunstzinnige ontplooiing centraal staan. Op dit moment wordt het Marineterrein gekarakteriseerd door groen en (creatief) ondernemerschap.

Het buurtonderzoek

Onze buurtanalyse had als doel de sociale problematiek onder de buurtbewoners van de Oostelijke Eilanden in kaart te brengen. Naar aanleiding van diepte-interviews en kwantitatieve enquêtes kwam naar voren dat bewoners zich niet voldoende betrokken voelen bij de toekomstplannen van de gemeente betreffende hun buurt en behoefte hebben aan meer verbinding, zowel met elkaar als met het Marineterrein. Er bleek vanuit de buurtbewoners welwillendheid voor verbindende activiteiten in het gebied te zijn, met als voorwaarde dat deze voor iedereen toegankelijk zijn. De bewoners gaven aan geïnteresseerd te zijn in participatie binnen het beleidsproces. Hier lijkt tot nu toe geen sprake van te zijn, als gevolg van onder andere de communicatieproblematiek tussen buurtbewoners van de Oostelijke Eilanden en Bureau Marineterrein.

Hiernaast is het volledige proces te zien, vormgegeven als infographic.

Nieuw vraagstuk

'Hoe kan een verbindende activiteit op het Marineterrein zorgen voor meer sociale cohesie tussen de bewoners van de Oostelijke Eilanden?'

Gezien buurtbewoners van de Oostelijke Eilanden behoefte hebben aan meer verbinding met elkaar, als ook met het Marineterrein, zijn wij op dit nieuwe vraagstuk uitgekomen. Buurtbewoners hebben bevestigd dat het Marineterrein een stimulerende werking kan hebben betreffende de sociale verbinding op de Oostelijke Eilanden, de vraag luidt nu: hoe? Bij de uitwerking van dit vraagstuk hebben wij gefocust of het bieden van ruimte voor inbreng aan buurtbewoners wat betreft de (tijdelijke) invulling van het Marineterrein.

Interventie: De Buurtcamping

In co-creatie met zowel de buurbewoners als Bureau Marineterrein zijn wij op de volgende interventie gekomen: een buurtcamping op het Marineterrein. Dóór en vóór buurtbewoners van de Oostelijke Eilanden. De buurtcamping is een plek waar iedereen gelijk is en waar op laagdrempelige wijze ontmoetingen tussen buurtbewoners kunnen plaatsvinden en sociale cohesie wordt gestimuleerd en versterkt. De belangen van de buurtcamping lijken aan te sluiten bij de belangen van de gemeente Amsterdam en van de bewoners. Aan de hand van deze belangen - tijdelijkheid, flexibiliteit, groen, educatie en kunstzinnige ontplooiing - is deze interventie dan ook tot stand gekomen.

Voor de realisatie van onze interventie hebben wij meerdere stappen ondernomen, zoals het contact opnemen met de organisatie de Buurcamping en het in elkaar zetten van flyers voor de werving. De werving is gericht op zowel buurtbewoners die enkel willen deelnemen aan de activiteit, als ook enthousiaste buurtbewoners die willen helpen bij de organisatie, campingleiders willen worden en deze traditie graag willen voortzetten op het Marineterrein.

Prototype poster

Door middel van een enquête onder de buurtbewoners hebben wij het idee van het opstarten van een buurtcamping op het Marineterrein geïntroduceerd en daarnaast hebben wij de interventie getoetst aan de hand van welwillendheid om te willen deelnemen aan de buurtcamping als ook het organiseren hiervan. Hieruit bleek dat ruimschoots 85% van de participanten positief was omtrent de interventie. Ook hebben 25 mensen zich opgegeven als potientiëel campingleider.

Ons prototype is uitgewerkt in de poster die hiernaast te zien is.

Videographic

Klik op de video hiernaast om ons proces in het project Placemaking en de weg naar de interventie van de Buurtcamping te bekijken. Veel kijkplezier!

Do's & Don'ts

Actieve betrokkenheid onder buurtbewoners stimuleren, door middel van:
De communicatieproblematiek tussen gemeente en bewoners te verbeteren;
Actief bewoners werven voor de bewerkstelliging van de buurtcamping;
Betrokken zijn binnen de buurt als 'Placemakers' door te luisteren naar de ervaringen van buurtbewoners

Blijven hangen in deskresearch en kwantitatieve data
Een invulling zoeken voor het Marineterrein vanuit enkel een top-down aanpak

Overdracht en duurzaamheid

Om deze interventie - zijnde de buurtcamping op het Marineterrein - duurzaam en op lange termijn te kunnen bewerkstelligen, is actieve participatie vanuit geïnteresseerde buurtbewoners van belang. Gezien zonder hen deze interventie niet kan worden bewerkstelligd, hebben wij in alle fasen van het proces buurtbewoners betrokken. Duurzame en vitale oplossingen omtrent de invulling van het Marineterrein kunnen namelijk enkel tot stand komen wanneer de aanpak hiervan in balans is binnen de onderlinge verhoudingen tussen de gebruikers - in dit geval de buurtbewoners, Bureau Marineterrein en de gemeente Amsterdam. Wij geloven dat wanneer de buurtbewoners actief worden betrokken bij de (tijdelijke) invulling van het Marineterrein, dit kan bijdragen aan het stimuleren van sociale verbinding, en het verlagen van sociale problematiek op de Oostelijke Eilanden.

Gemeente Amsterdam - Gebiedsmakelaar

De Oostelijke Eilanden Buurtcamping

Team

Het vraagstuk

Het gebied

Het buurtonderzoek

Nieuw vraagstuk

Interventie: De Buurtcamping

Prototype poster

Videographic

Do's & Don'ts

Overdracht en duurzaamheid

Placemaking

Nieuwe projecten

Contact