J/K-gebouw projectruimtes | UvA Placemaking

Op de kaart

Amsterdam

Campussen

Placemaking

Team

Lotte

Student Interdisciplinaire Sociale Wetenschap

Lara

Student Future Planet Studies

Pepijn

Student Sociale Geografie & Planologie

Eva

Student Interdisciplinaire Sociale Wetenschap

Josephine

Student Interdisciplinaire Sociale Wetenschap

Probleemanalyse

Tekort aan studieplekken
Door de hele stad kampt de Universiteit van Amsterdam met een tekort aan studieplekken en samenwerkingsruimtes. In de afgelopen jaren is het aantal studenten echter toegenomen, terwijl de studieplekken niet (snel genoeg) meegroeien. Ook is er geen gevarieerd aanbod. De verbouwing geeft de mogelijkheid om dit probleem aan te pakken.

Plek voor placemaking
Om de toekomstige ruimtes in te richten is het essentieel om het concept van placemaking toe te passen. Placemaking draait om het proces van het creeren en verbeteren van ruimtes voor de gemeenschap. Het draait tevens om bottom-up betrokkenheid, waarbij de gemeenschap wordt meegenomen in het onderzoek. De betrokkenen zullen dus door middel van co-creatiesessies hun visie kunnen uiten op deze ruimtes. Om een geschikte invulling te vinden voor de 28 projectruimtes is er gebruikgemaakt van het design thinking proces.

Probleemstelling
Hoe kunnen de 28 nieuwe samenwerkruimtes in het JK-gebouw zo ontworpen worden dat ze bijdragen aan een oplossing voor het studieplekken tekort, terwijl ze zo goed mogelijk aansluiten bij het onderwijs en de wensen van studenten (vooral bezig met maatschappelijke vraagstukken) en er een brug wordt geslagen tussen de wetenschap en de samenleving?

Verkenning van Betrokken Partijen

In deze fase is onderzoek gedaan naar de leefwereld, wensen en behoeften van de betrokken partijen. Hieronder vallen de studenten (met maatschappelijk betrokken studies), opleidingsdirecteuren en verschillende mensen van de Universiteitsbibliotheek.

User Experience Onderzoek

Uit onderzoek onder 100 studenten kwamen wensen voor meubilair en voorzieningen. De meestgenoemde voorzieningen waren planten, beamers/ whiteborards en natuurlijk licht. Opvallend was dat er 2 tegenstrijdige wensen waren: waar sommige studenten aangaven een huiselijke sfeer te willen, waren anderen juist opzoek naar rustige ruimtes.

PDF

Diepte interview Michaela Hordijk

Uit het diepte interview met Michaela Hordijk, opleidingsdirecteur ISW, kwam naar voren dat het essentieel is om de ISW-studenten mee te nemen in dit onderzoek. Daarnaast moeten studentenprojecten zichtbaar worden gemaakt in het gebouw. Verschillende thema's in de ruimtes is volgens haar een goed idee, waarbij een brainstorm ruimte van belang is.

Diepte interview Suzanne Hansen

Het interview met Suzanne Hansen onthulde haar visie op het creëren van inspirerende en gepersonaliseerde projectruimtes waar studenten zich kunnen engageren en zich thuis kunnen voelen, terwijl ze tegelijkertijd de brug slaan tussen kunst, wetenschap en maatschappelijke impact.

Diepte interview Linda van der Weg

Linda van der Weg, leidinggevende bij de bibliotheekbalie, gaf aan dat er een groot te kort is aan studie en projectruimtes. Om dit tegen te gaan is het belangrijk om de visie van studenten mee te nemen. Whiteboards en digiboards zijn essentieel in deze ruimtes. Een open karakter in deze ruimtes zullen ervoor zorgen dat het meer studenten zal aantrekken.

Observaties huidig gebruik

Uit een observatie van de huidige situatie kwam naar voren dat veel ruimtes een andere functie hebben of dat de ruimtes leeg staan. De ruimtes die nu wel als projectruimte worden beschouwd, worden voornamelijk gebruikt door studenten van Computional Social Science.

PDF

Best practices

In deze fase is er ook onderzoek gedaan bij vergelijkbare plekken om te zien wat werkt en wat niet. Uit bezoek aan de UvA Teaching and Learning Centres werd ervaren hoe kleurgebruik invloed heeft op hoe een ruimte wordt gebruikt, maar ook om verschillende functies in verschillende ruimtes te plaatsen. Bij een bezoek aan de Q-Factory werd duidelijk dat licht erg belangrijk is en hoe we sfeer kunnen creëren in een raamloze ruimte. Verder bij een bezoek aan de Dutch Design Week werd inspiratie opgedaan om via creativiteit valorisatie te verkrijgen.

PDF

Define fase

In de define fase zijn de inzichten vanuit de empathize fase geformuleerd met behulp van een Point-of-View. Hieruit blijkt dat er meer focus gelegd moet worden op de samenwerking en integratie van kunst en wetenschap. Met behulp hiervan is een nieuwe probleemstelling geforumleerd: "Hoe kunnen de 28 nieuwe samewerkingsruimtes in het JK-gebouw zo worden ontworpen dat ze de de specifieke wensen van studenten vervullen, zoals een husielijke sfeer en goede voorzieningen en tegelijkertijd een brug slaan tussen de wetenschap en de samenleving, bijvoorbeeld door middel van kunstintegratie?"

Co-creëren van de ruimtes

In de ideate fase hebben wij als eerste 50 ideeën bedacht die op een brede manier bijdragen aan een oplossing voor het probleem. Het gaat bij de fase er niet om dat er een 'beste' idee ontstaat, maar dat het er een idee komt die het meest aansluit op de wensen en mogelijkheden binnen ons probleem. Om zo veel mogelijk mee te nemen in de ontwikkeling, hebben we zo breed mogelijk gedacht in oplossingen. Van kleurgebruik tot geur in de ruimtes zijn opgeschreven om zo veel mogelijk oplossingen te zien die meegenomen kunnen worden.

Na het generen van de 50 ideeën zijn we aan de slag gegaan met de gebruikers van de studieruimtes, namelijk studenten, om te kijken welke wensen zij in de ruimtes willen zien terugkomen. In de ideate fase gaat het namelijk niet erom met welke ideeën wij komen, maar ook om de ideeën van de gebruikers. Om hier achter te komen zijn wij aan de hand van een co-creatie met studenten gaan zitten en gevraagd wat zij willen. We hebben door middel van brainwriting en moodboards een gewenste invulling van de ruimtes konden zien vanuit het oogpunt van de gebruikers van de ruimtes. Het gezamenlijk creëren van moodboards met medestudenten, waarmee we een visuele invulling gaven aan de wensen van de gebruikers. Daarnaast hebben studenten met behulp van brainwriting op papier de ruimtes ingevuld, om te ontdekken welke elementen zij graag in de ruimtes wilden hebben. Voor wat voorbeelden en een uitkomst van deze 2 manieren en ideeën, kun je op de onderstaande foto's klikken.

Final Prototype

Het virtuele prototype omvat drie kleine ruimtes, een grote ruimte en de gang, met 28 thema's, waaronder 'huiselijke', ‘kalme’ en ‘brainstormruimtes’. Elke ruimte bevat (luchtzuiverende) planten, verplaatsbare stekkerblokken en is ontworpen met aandacht voor kleur- en materiaalgebruik. De muren blijven wit om de ruimtes ruimer te laten lijken, terwijl hout veelvuldig wordt gebruikt vanwege positieve effecten op lucht- en akoestisch comfort, fysiologisch welzijn en emoties. Het kleurenpalet van rood, geel, oranje, paars en groen is gekozen om oplossingsgericht werken, communicatie en socialisatie te bevorderen.

Voor de testfase van het protype zijn drie criteria voor succes opgesteld:
1. Studenten willen de ruimte gebruiken
2. Ideeën zijn haalbaar en hebben duidelijke functies
3. De ruimtes hebben een duidelijke maatschappelijke impact door kunst.

Co-creatie sessies met studenten, opleidingsdirecteuren, de opdrachtgever en een kunstimpactexpert hebben het prototype getest met vragen over behoeftes, gebruik, toevoegingen, aanpassingen en positieve aspecten. Na de testfase is een definitief prototype opgesteld op basis van feedback, weergegeven met The Sims. In een co-creatie sessie met een transdisciplinaire kunstenaar is het open-call concept ontstaan. Een uitnodiging voor studenten om impactvolle kunstwerken te creëren die in de projectruimtes tentoongesteld worden. Zie de infographic voor meer informatie en de impact van het open-call concept.

Prototype & Testfase

Videographic proces projectruimtes J/K

Het gehele placemakingproces is in deze video nog eens in 3 minuten kort weergegeven.

Van placemaking naar placekeeping

Als groep willen wij de opdrachtgever meegeven dat het voor optimale integratie van kunst en daarmee valorisatie van belang is niet alleen de studieruimtes te benutten. De gang speelt hierin een sleutelrol. Dat is volgens ons dé plek om (grootser) de universiteit met de maatschappij te verbinden, door kunst of maatschappelijke projecten van studenten weer te geven. Door alle partijen een actieve rol te geven in deze place keeping ontstaat er een gevoel van eigenaarschap, met alle positieve gevolgen van dien. Daarnaast willen wij het belang van herbruikbare meubels meegeven, wat bijdraagt aan de duurzaamheid van de ruimtes.

Do's & don'ts placemakingstudenten

Duidelijke verdeling en planning maken, inclusief haalbare deadlines
Regelmatige meetings met opdrachtgever
Antwoorden bij onderzoek niet sturen, mensen de ruimte geven
Placemaking literatuur blijven inbedden in- en koppelen aan onderzoek

Binnen de kaders van opdrachtgever blijven denken
Na deadlines ‘pauze’s’ nemen, het vak gaat door
Verder kijken dan het evidente, wat is precies het onderliggende probleem
Te oppervlakkig onderzoek doen, duik in de leefwerelden

REC Impact

Projectruimtes J/K gebouw

Team

Probleemanalyse

Infographic empathize- & define fase

Verkenning van Betrokken Partijen

User Experience Onderzoek

Diepte interview Michaela Hordijk

Diepte interview Suzanne Hansen

Diepte interview Linda van der Weg

Observaties huidig gebruik

Best practices

Define fase

Co-creëren van de ruimtes

Final Prototype

Infographic prototype- & testfase

Prototype & Testfase

Videographic proces projectruimtes J/K

Van placemaking naar placekeeping

Do's & don'ts placemakingstudenten

Placemaking

Nieuwe projecten

Contact