Ten oosten van het centrum van Amsterdam ligt op het stadseiland Kattenburg het Marineterrein, grenzend aan een drukke weg die het Marineterrein van de Oostelijke eilanden scheidt. Hier kunnen bezoekers sinds de openstelling in 2015 binnen de muren van het Marineterrein in een mooi groen gebied aan de drukte van de stad ontsnappen. Het terrein krijgt de aankomende jaren een tijdelijke invulling totdat, op zijn vroegst in 2026, de bouwplannen van de Gemeente Amsterdam van start gaan. Op dit moment wordt het Marineterrein vooral gebruikt voor- en door educatieve, creatieve, innovatieve, en experimentele organisaties en bedrijven. Daarnaast zijn er verschillende recreatie-faciliteiten te vinden zoals horecagelegenheden, wandelpaden en sportfaciliteiten.
Het startpunt
Het Marineterrein heeft verschillende soorten bezoekers die om verschillende redenen naar het terrein komen. Er is een groot verschil tussen de aard en het aantal bezoekers in de winter, tegenover de zomer. In de herfst- en wintermaanden zijn er vooral buurtbewoners te vinden die hun hond uitlaten of genieten van de rust en het groen. In de zomermaanden daarentegen, is de plek onder menig Amsterdammer zodanig populair, dat de drukte buurtbewoners kan afschrikken.
De analyse
Na gesprekken met de opdrachtgevers, Gemeente Amsterdam en Bureau Marineterrein, en bestudering van voorgaand onderzoek concludeerden wij dat het Marineterrein buiten de zomermaanden niet optimaal gebruikt wordt. Hiermee komt de verbindende functie die het Marineterrein voor de buurtbewoners kan vervullen niet tot uiting. De opdrachtgevers willen actie zien van ons en geen grootschalig onderzoek op papier. “Het is een gebied wat gewoon heel veel kan, maak hier gebruik van!” Na het analyseren van het probleem aan de hand van de Six honest Questions, verschillende brainstormsessies engesprekken met de opdrachtgevers en over hoe we buurtbewoners meer konden verbinden met het Marineterrein volgde onze onderzoeksvraag: Wat kan het Marineterrein een betekenisvolle, verbindende plek maken voor omwonenden, gevestigde organisaties en overige bezoekers?
Met het oog op het creëren van een fijne, gezellige en veilige plek, was het eerste idee om een brug te slaan tussen verlichting en verbinding, zie hiernaast de infographic. Dit zou gerealiseerd worden in de vorm van een evenement, waarbij samen met buurtbewoners lampionnen gemaakt worden voor de ‘Super Sint Maarten optocht’ die plaats zou vinden rondom het terrein. Via dit evenement wilden wij ook graag in gesprek met bezoekers en omwonenden over de veiligheid. Dit bleek uiteindelijk niet haalbaar en ook de impact zou gering zijn. In de Issue Tree en de Stakeholders map zijn knelpunten, belanghebbenden en mogelijke oplossingen overzichtelijk weergegeven om voor onszelf en anderen de kern van het project te verduidelijken.
We gooiden het roer om. Het streven naar verbinding blijft het originele oogmerk, maar de impact moet groter. In plaats van een eenmalige activiteit die een handjevol mensen bereikt, besloten wij voort te bouwen op een idee van voorgaande placemakers die met ditzelfde project aan de slag zijn gegaan. Bij dit eerdere project is het idee van informatiebordjes ontstaan die bezoekers langs de zogeheten “groene route” leiden. Op deze bordjes is informatie te vinden over nieuwe en/of lopende projecten op het Marineterrein. Dit idee is nog niet getest en gerealiseerd, en na overleg met de opdrachtgever bleek dat Bureau Marineterrein ook bezig is met het realiseren van meer informatiepunten op het terrein. Binnen deze ontwikkeling wordt nog gezocht naar alternatieve vormen van informatieverstrekking (anders dan tekst), om dit diverser en inclusiever te maken. Dit zagen wij als een mooie kans voor uitgebreider onderzoek, waarmee wij een meer permanent verschil kunnen maken.
Idee 2: De Groene Route
De bordjes zullen het groene, duurzame en innovatieve karakter van het Marineterrein en de bijbehorende lopende projecten aan elkaar verbinden. Tegelijkertijd kan dit de informatiekloof tussen het terrein en de bezoekers verkleinen om zo meer verbinding te creëren. Voor een overzichtelijke samenvatting van onze creatiefase, zie de infographic hiernaast. Ook kun je op de knop ‘spreadsheet’ drukken om een overzicht te zien van de behoeften van de meest relevante actoren. Dit hebben wij meegenomen in de uiteindelijke oplossing.
In het Feature plan kun je lezen hoe en waarom we tot dit prototype zijn gekomen en klik hier voor meer informatie over de lopende projecten op het Marineterrein
In de testfase van het prototype zijn de informatiebordjes op drie dagen gepresenteerd aan bezoekers op en rondom het Marineterrein. Hierbij is onder andere gevraagd wat men wel/niet waardeert aan de bordjes en welke informatie men graag zou lezen. Dit gebeurde in de vorm van een klein interview of gesprek. Uit deze gesprekken is gebleken dat veel bezoekers weinig tot niets weten over de lopende projecten en experimenten op het Marineterrein. Men reageerde veelal verbaasd en enthousiast op informatie over de projecten en vonden de informatiebordjes een goed idee.
In deze videographic hebben we ons proces visueel en auditief in beeld gebracht.
Overdracht en duurzaamheid
Na het testen van het prototype willen we graag een aantal bevindingen en adviezen meegeven aan de opdrachtgevers.
1.Mensen zijn blij met meer informatie in welke vorm dan ook, zeker omdat er nu nog te weinig duidelijk is over projecten. Buurtbewoners weten weinig over wat er allemaal speelt op het Marineterrein, maar zijn in gesprek wel erg nieuwsgierig en enthousiast; ze vinden het écht leuk om meer te weten te komen.
2.Neem buurtbewoners mee in het proces en door hen op de hoogte te houden. Veel buurtbewoners worden afgeschrikt door de drukte in de zomermaanden, maar vinden evenementen voor- en door de buurt wel heel leuk. Voor meer verbinding is het dus cruciaal dat deze mensen worden gevonden en worden betrokken bij het rustige en gezellige karakter van het Marineterrein in de herfst- en wintermaanden.
3. Investeer meer in het verspreiden van de nieuwsbrief en denk na over andere manieren om buurtbewoners op de hoogte te stellen. Dit zou kunnen in de vorm van een kort programmaboekje of informeren per mail.
4. Hou de informatiebordjes simpel zodat er in één blik al veel basisinformatie verkregen wordt. Voor meer informatie kan er gebruik worden gemaakt van een QR-code. Denk daarnaast aan beeldmateriaal om bepaalde projecten, zoals de kunstmatige riffen, ook visueel in beeld te brengen. Wees niet bang om technologie te gebruiken voor het verstrekken van informatie.
5.Denk aan een app. Hoewel er op de website en op de grote touchscreen-borden bij binnenkomst van het terrein al informatie te vinden is, lijkt het voor veel mensen toch niet duidelijk dat dit de plekken zijn waar ze informatie kunnen vinden. Een overzichtelijke app kan er mogelijk voor zorgen dat dit toegankelijker wordt.
6. Zorg dat de informatie ook beschikbaar is in andere talen.
7.Laat genoeg ruimte voor groen en natuur; buurtbewoners hechten daar heel veel waarde aan!
Do's & Don'ts
Maak een overzichtelijk plan van aanpak, dit geeft houvast.
Wees duidelijk en bondig in de communicatie met opdrachtgever.
Doe mee aan de beschikbare activiteiten op locatie, dit is vaak een mooie kans voor bottom-up onderzoek.
Gebruik niet alleen data van anderen, maar doe ook eigen onderzoek.
Wees niet bang om je niet helemaal te vormen naar het idee van de opdrachtgever, je mag ook zelf input geven.
Vergeet niet dat er veel mensen zijn die willen helpen, zeker als mensen het gevoel hebben input te kunnen geven.
Amsterdam
