Van blanco canvas naar verblijfplaats in de Van der Pekstraat

De Van der Pekstraat in Amsterdam-Noord staat voor een nieuwe fase van ontwikkeling. Woningcorporatie Ymere heeft aangekondigd de woningen te renoveren en te verduurzamen, een transformatieproces dat de komende twaalf jaar zal plaatsvinden. Deze renovatie is bedoeld om de leefbaarheid en duurzaamheid van de buurt te verbeteren, maar brengt ook uitdagingen met zich mee voor de lokale gemeenschap.

Een direct gevolg van de renovatie is de noodzaak om de markt in de Van der Pekstraat tijdelijk te verplaatsen naar het Mosveld. De markt is de afgelopen jaren sterk gekrompen van 60 tot slechts 17 staanplaatsen, wat heeft geleid tot minder bezoekers en een merkbare impact op de ondernemers in de buurt. Dit draagt bij aan een gevoel van verlatenheid in de straat, een proces dat naar verwachting door de verplaatsing van de markt zal worden versterkt. De gemeente Amsterdam, specifiek het stadsdeel Noord, wil onderzoeken hoe de Van der Pekstraat levendig kan blijven ondanks de grote veranderingen. Gelijktijdig met dit placemakingproject is een onderzoek gestart naar de ondernemers van de Van der Pekstraat. Daarom ligt de focus van dit onderzoek op de bewoners van de straat.

Uit gesprekken met bewoners bleek dat zij zich zorgen maken over de impact van de renovatieplannen van Ymere. Ze vrezen voor verdere gentrificatie en de verdrijving van oorspronkelijke bewoners, alsmede voor het verlies van de buurtidentiteit en een groeiende tweedeling tussen arm en rijk. Daarnaast ervaren zij de straat als een doorgangsroute in plaats van een levendige verblijfplaats, vanwege een gebrek aan groen, ontmoetingsplekken, onderhoud en een gevoel van onveiligheid door het verkeer. Dit onderzoek richt zich op de uitdagingen waarmee de Van der Pekstraat wordt geconfronteerd te midden van grootschalige stedelijke ontwikkelingen en gentrificatie, met een focus op het transformeren van de straat van een doorgangsroute naar een levendige verblijfplaats door het betrekken van de lokale gemeenschappen.

Het gedragen inzicht van de stakeholders over het uiterlijk en de indeling van de straat rechtvaardigt een herformulering waarbij de focus ligt op veranderingen in de straatindeling.  Met de nieuwe vraag kunnen ideeën worden bedacht voor de ervaren problematiek. De oplossing ligt in het creëren van een aangename sfeer in de straat, die uitnodigt tot ontmoetingen en activiteiten. De interventie zal naar verwachting de ervaring van de straat transformeren van een doorgangsweg naar een verblijfplaats.
De onderzoeksvraag is geherformuleerd tot de volgende "How Might We" vraag:

“Hoe kunnen we de indeling van de Van der Pekstraat door middel van kleinschalige aanpassingen veranderen van een doorgangsweg naar een plek waar men graag verblijft?”

Ik heb zeven potentiële interventies voorgesteld aan buurtprofessionals en betrokken gemeentelijke ambtenaren om de meest effectieve interventie te selecteren voor integratie in het definitieve prototype. Gesprekken met de Gebiedsmanager en de regisseur wijkeconomie benadrukten uitdagingen en haalbare alternatieven, zoals een stadspergola in plaats van een paviljoen. Ze zijn het erover eens dat oplossingen zoals bokszakken/spelelementen, prullenbakken met statiegeld compartiment, extra fietsenrekken, groen in boomspiegels en zelfbeheer van groenbakken door bewoners op korte termijn realiseerbaar zijn. Experts van het ingenieursbureau onderstreepten het belang om ook ondergrondse aspecten te overwegen, wat tot nu toe niet is meegenomen in het onderzoek, maar wel invloed kan hebben op de uiteindelijke besluitvorming. De wijkagent toonde zich positief over de voorgestelde interventies. Aangezien alle mogelijke interventies goed werden ontvangen, is besloten om ze allemaal op te nemen in de ontwikkeling van het prototype.