Het Wachterliedplantsoen ligt in het bruisende Bos en Lommer. Er zijn meerdere manieren waarop het plantsoen gebruikt wordt, zo is er een kinderboerderij, een buurthuis en een speeltuin. Grenzend aan dit plantsoen is een parkeerplaats, waar tot voor kortachttien auto’s konden parkeren. De parkeerplaats is gesloten wegens drugsgebruik en vandalisme en heeft een tijdelijke invulling gekregen. De plek is een non-place geworden, ofwel een plek die relationele, historische en karakteristieke kenmerken mist (Augé, 1995). Thuismakers Collectief wil graag een permanente herindeling van de parkeerplaats, waarin ze lokale kennis centraal stellen. Aan de hand van dit streven is de volgende hoofdvraag geformuleerd: Hoe kunnen we lokale kennis inzetten in nieuwe activiteiten en projecten gericht op sociale en fysieke duurzaamheid op de parkeerplaats bij het Wachterliedplantsoen? Hier zijn we mee aan de slag gegaan!
De analyse
Om de hoofdvraag te beantwoorden, maken wij gebruik van het Design Thinking proces. Dit is een proces waarbij de fases explore, empathise, define, ideate, prototype en test gevolgd wordt. In de Empathise fase hebben we ons zo veel mogelijk geprobeerd in te leven in de doelgroep. Dit hebben we gedaan door met de betrokkenen in gesprek te gaan en hen mental maps te laten tekenen. Niemand tekende de parkeerplaats op de mental mapsen de bewoners gaven aan dat er naast fysieke duurzaamheid en groen ook sociale duurzaamheid nodig was (persoonlijke communicatie, 3 oktober 2022). De Define fase hebben we ons vooral geweid aan de behoeftes van de stakeholders en zijn wij gezamenlijk tot de hoofdvraag gekomen.
Mental Maps
Oplossingsgericht denken
Het oplossingsgericht denken, begon bij de Ideate fase. We hebben nogmaals interviews gehouden met de omwonende en gebruikers van het Wachterliedplantsoen. Bovendien hebben wij co-creatiesessies georganiseerd. Co-creatie is “een gezamenlijke inspanning van burgers en professionals uit de publieke sector bij het initiëren, plannen, ontwerpen en implementeren van publieke diensten” (Verschuere et al., 2018, p. 3). Dit is dus een manier waardoor en voor bewoners en betrokkenen projecten gerealiseerd worden. Uit deze sessies zijn zeker 58 (!) activiteiten bedacht. Deze hebben wij aan de hand van brainwriting geclusterd in vier categorieën: sport, beweging en hobby; groen en duurzaamheid; kinderactiviteiten en creatief. Dit is later de fundering voor het beleidsplan geworden.
De uitkomst en interventie
Naar aanleiding van co-creatiesessies met betrokkenen en bewoners, zijn wij erachter gekomen dat één enkele activiteit onze hoofdvraag niet zal beantwoorden. Wij wilden een manier vinden waarop Thuismaker Collectief lokale kennis langdurig kan genereren, waar sociale duurzaamheid centraal staat. Dit willen wij doen door middel van een tweedelige bottom-up approach. Allereerst hebben we een beleidsplan opgesteld. Hierin staan activiteiten uiteengezet aan de hand van clusters die wij middels co-creatiesessies met betrokkenen hebben gevormd. Om deze interventie langdurig toepasbaar te houden, stellen we het structureel organiseren van co-creatiesessies voor, waardoor bewoners betrokken blijven. In dit beleidsplan stellen we ook het initiëren van een ideeënbus voor. Met behulp van de eigen lokale kennis kunnen er ideeën ingestuurd worden over de parkeerplaats. Bij deze bus is ook een QR-code te vinden, waar er zowel gestemd kan worden op andere ideeën als waar ook digitaal ideeën ingestuurd kunnen worden. We vragen de respondenten tevens hun contactgegevens achter te laten, zodat het bestuur de bewoner kan laten weten of de voorgestelde activiteit niet mogelijk is en waarom. Op deze manier kan Thuismakers Collectief overzicht houden en de gegeven regels naleven, maar wel de nadruk leggen op de lokale kennis van gebruikers. Er ontstaat middels een bottom up approach een manier waarop lokale kennis geïmplementeerd wordt, maar waar aan de hand van de activiteit zelf ook lokale kennis gegenereerd wordt. Zo ontstaat er een cirkel van lokale kennis.
Onze videgraphic
Ons visueel proces, van vertrekpunt tot interventie.
Overdracht en duurzaamheid van het project
Duurzaamheid is binnen ons project een kernbegrip. Wegens het feit dat Thuismakers Collectief zich al goed inzet voor fysieke duurzaamheid, willen wij als sociale wetenschappers hen aanvullen om ook sociale duurzaamheid te implementeren in de oplossing. Sociale duurzaamheid is het streven naar een betere kwaliteit van leven voor mensen, voor nu en in de toekomst, waar sociale gelijkheid en gevoel van gemeenschap centraal staan (Janssen, Daamen & Verdaas, 2020). Wij willen ervoor zorgen dat er niet enkel één moment is van lokale kennis overdragen, maar een manier waarop dit langdurig gebeurt. Aan de hand van onze tweedelige strategie uit ons beleidsplan (co-creatie en de daarbij horende interventie van een ideeënbus + QR-code), hopen we dit langdurig te verwezenlijken.
Probeer zo veel mogelijk met de doelgroep/stakeholders te spreken.
Probeer verder te denken dan de opdracht...
Probeer niet te denken dat het vanzelf gaat, maak een duidelijke verdeling welk teamlid welk onderdeel verwerkt.
Probeer beleid en regelgeving van de plek niet te vergeten in het vinden van een interventie.
Probeer niet meteen in oplossingen te denken. Doorloop de Placemaking Methode en het Design Thinking Proces, zo wordt het resultaat en de interventie veel diepgaander!
Referentielijst
Verschuere, B., Vanleene, D., Steen, T. & Brandsen, T. (2018). Democratic Co-Production: Concepts and Determinants. In T. Brandsen, T. Steen & B. Verschuere (Reds.), Co-Production and Co-Creation (pp. 243–251). Routledge.
Wachterlied (z.d.). De parkeerplaats grenzend aan het Wachterliedplantsoen. Geraadpleegdop 8 oktober 2022, van https://wachterlied.nl/parkeerplaats/