Fietsparkeren Roeterseilandcampus

Analyse

Uit ons locatieonderzoek, waarvan de resultaten te zien zijn in de infographic onderaan deze pagina, blijkt dat wildparkeren wordt veroorzaakt door een samenspel van routinematig gedrag, groepsdynamiek en de behoefte aan efficiëntie en toegankelijkheid. De belangrijkste inzichten hierbij zijn dat fietsers bij voorkeur kiezen voor parkeerplaatsen die logisch aansluiten op hun dagelijkse routines en strategisch gelegen zijn ten opzichte van de universiteitsgebouwen. Denk bijvoorbeeld aan het parkeren van de fiets op de hoek van de Sarphatistraat en de Roetersstraat om snel naar de Albert Heijn te gaan voor een ontbijtje of lunch. Anderzijds worden minder populaire plekken juist minder optimaal benut omdat ze niet goed in deze routines passen. Hier zijn sommige fietsenkelders een voorbeeld van, zoals de fietsenkelder onder REC ABC.

Uit de bevindingen blijkt verder dat wildparkeren vaak ontstaat doordat het sociaal geaccepteerd is en gemakkelijk overgenomen wordt binnen een groep. Dit zorgt ervoor dat wildparkeren in stand wordt gehouden. Tegelijkertijd bieden verbeteringen aan de faciliteiten, zoals meer duidelijkheid over beschikbare parkeerplekken en betere toegankelijkheid, kansen om dit gedrag te verminderen. Van der Spek en Scheltema (2015) stellen dat dergelijke maatregelen wildparkeren kunnen beperken door het gemakkelijker en aantrekkelijker te maken om de juiste parkeerplekken te gebruiken.

Hoewel technische oplossingen, zoals het toevoegen van extra ingangen of het verruimen van openingstijden, veelbelovend lijken, zijn ze op korte termijn niet uitvoerbaar. Daarom is gekeken naar alternatieve, direct toepasbare interventies. De bevindingen geven ons het inzicht dat gedragsverandering een laagdrempelige oplossing zou zijn om de meeste vlakken van het probleem aan te pakken.

Samen met fietsers is er nagedacht over interventies die hun keuzes en routines doen veranderen. Tijdens de co-creatiedagen kwam een respondent met een opvallend idee: “misschien kunnen jullie koffie uitdelen… dat zou mij in ieder geval motiveren”. Met de indruk dat studenten over het algemeen weleens een koffie halen voordat de college-uren starten, kunnen we studenten motiveren hun route hiervoor aan te passen. Hierbij wordt goed parkeergedrag beloond met een bakje koffie. Deze aanpak speelt in op de bestaande routines van fietsers en biedt een praktische manier om gedrag positief te beïnvloeden, met mogelijkheden voor duurzame verandering (Wood, 2024). Uit feedback van studenten blijkt dat het idee van een koffiekraam het meest aanspreekt, naast de technische oplossingen.

Ook wayfinding staat daarbij hoog op het lijstje, wat afkomstig is van het idee van meer duidelijkheid over beschikbare parkeerplekken van Van der Spek en Scheltema (2015) en verwarring onder voornamelijk gastbezoekers over de gewenste parkeerplekken.

Deze inzichten, ontstaan uit de bijdrage van desk- en fieldresearch, studenten, en partijen van de UvA, geven ons het sein om verder te bouwen op de ideeën van een koffiekraam en de wayfinding er naartoe.

Meer details over het locatieonderzoek zijn te vinden in de infographic en presentatie onderaan deze pagina.
 

Interventie

Onze interventie richtte zich op het verminderen van foutparkeren door fietsers te stimuleren gebruik te maken van de fietsenkelder onder het A-gebouw. Uit eerdere analyses uit de co-creatiesessies en de mentimeter met voorgestelde oplossingen, bleek dat gedrag positief kan worden beïnvloed door beloningen en duidelijke wayfinding. Om deze inzichten te testen, hebben we een experiment uitgevoerd waarbij fietsers werden geleid naar de fietsenkelder en beloond voor correct parkeergedrag.

De interventie bestond uit het aanbrengen van visuele aanwijzingen (stoepkrijt en later een whiteboard) op locaties waar veel fout geparkeerd wordt, zoals de Halverstadsbrug en de Roetersstraat. Fietsers die bereid waren hun fiets in de kelder te parkeren, ontvingen een fiche dat kon worden ingewisseld voor een voucher ter waarde van €2,50 bij de kantine. Daarnaast werd de sfeer in de fietsenkelder verbeterd met muziek om een prettige ervaring te creëren. Hoewel dit laatste onderdeel niet volledig kon worden getest, blijkt uit andere placemakingprojecten dat een positieve sfeer bijdraagt aan een verhoogd gebruik van de ruimte.